Thư viên trường Tiểu học Hồng Đức giới thiệu tác phẩm “Mãi mãi tuổi hai mươi’
Tháng 03, tháng hành động của tuổi trẻ cả nước, chúng ta hân hoan chào mừng ngày 26/03, ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Đón ngày vui nhưng chúng ta cũng không khỏi ngậm ngùi nhớ về quá khứ một thời vô cùng vẻ vang và đầy tự hào của tuổi trẻ một thời đã ngã xuống, lấy máu đào tô thắm thêm trang sử vàng oai hùng của dân tộc Việt Nam ta. Trong hàng triệu triệu người đã hy sinh vì nền độc lập của tổ quốc, có những người mà tuổi đời, tuổi quân còn quá trẻ. Để hiểu thêm về những con người như thế, tôi xin giới thiệu tới các thầy cô giáo cùng toàn thể các bạn một cuốn sách với tựa đề : "Mãi mãi tuổi hai mươi”, cuốn nhật ký dày 240 trang viết tay của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc, do gia đình Phạm Thị Như Anh( người bạn gái thời học sinh) của tác giả lưu giữ, được hé mở năm 2005, do nhà xuất bản Thanh Niên in thành cuốn sách “Mãi mãi tuổi hai mươi’. Tác giả Đặng Vương Hưng giới thiệu và biên tập lại đã trở thành sự kiện văn học trong năm 2005 và tái bản nhiều lần với số lượng kỷ lục.
Nguyễn Văn Thạc sinh ngày 14/10/1952 tại làng Bưởi - Hà Nội, nhập ngũ ngày 06/9/1971 và hy sinh tại chiến trường Quảng Trị ngày 30/7/1972 khi chưa đầy 10 tháng tuổi quân và 20 tuổi đời.
Cuốn sách “Mãi mãi tuổi hai mươi” có đầu đề do liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc đặt tên là “Chuyện đời”. Trong cuốn nhật ký đó, Nguyễn Văn Thạc đã ghi lại những điều mà anh đã trải qua trong cuộc đời người lính ngắn ngủi, cả những điều anh cảm nhận được từ cuộc sống của những ngày còn là chàng sinh viên khoa Toán và còn là học sinh đạt giải nhất trong kỳ thi. Học sinh giỏi môn văn miền Bắc năm 1969 -1970. Chính vì vậy, khi đọc nhật ký của Nguyễn Văn Thạc ta như được đọc một tác phẩm văn học với nhiều hình thức thể hiện khác nhau như: tự sự, trữ tình, chính luận…
Cuốn nhật ký được bắt đầu viết từ ngày 2/10/1971 và dừng lại với những dòng cuối cùng viết ở ngã ba Đồng Lộc ngày 03/6/1972 khi Nguyễn Văn Thạc quyết định gửi cuốn nhật ký cho anh trai mình và tiếp tục hành quân vào chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị. Tôi xin đọc một đoạn trong cuốn nhật ký với hơn 240 trang chép tay để các em cùng cảm nhận “ Chân bước trên rơm thơm, khó ai định liệu được mình còn ao ước sống nào hơn thế nữa. Mặc dù hạnh phúc ấy mong manh như chính số người nhận ra cảm xúc ấy là hạnh phúc của cuộc đời….”. Cuộc sống của đất nước còn nhiều lam lũ lắm, vậy mà những chiếc lá tre kia vẫn dịu dàng, vẫn đưa ta vào cõi êm ả của tâm hồn, thật lạ biết bao.
Các bạn thân mến! đó không còn là trang nhật ký bình thường, đó là những cảm nhận tinh tế của một tâm hồn nhạy cảm.
Đọc cuốn sách “Mãi mãi tuổi hai mươi”, chúng ta bị cuốn vào dòng thác miên man những suy nghĩ của 1 chàng trai Hà Nội gác bút nghiên lên đường ra trận. Tất cả đã chưng cất lên một tác phẩm lặng lẽ trong suốt hơn 30 năm qua nay đã được xuất hiện như một quà tặng trước hết cho tuổi trẻ và không chỉ cho tuổi trẻ mà còn cho cả dân tộc Việt Nam ta. “ Khoảnh khắc thời gian ngắn ngủi chưa đầy 1 năm, 1 lát cắt trong cuộc đời con người nhưng nó cho ta thấy thế giới của tâm hồn anh, con người anh và đằng sau đó là một thế hệ đẹp đẽ đã sống và ra đi trong cuộc kháng chiến chống mỹ cứu nước, theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc.
Ngay từ đầu, cuốn nhật ký đã mở ra những trang đẹp nhất của tâm hồn anh với khát vọng ra đi, lý tưởng chiến đấu và ý thức trách nhiệm vì tổ quốc. Anh viết “Mình đã bắt đầu sống có trách nhiệm từ đâu? Từ lúc nào? Có lẽ từ 9/3/1971, tháng 3 của hoa nhãn ban trưa, của hoa sấu và hoa bằng lăng nước” và anh khát khao “chóng tới gia đình lớn”. Nơi ta gửi gắm thời thanh xuân của mình, xuyên suốt cuốn nhật ký là khát vọng được vào tuyến lửa, giáp mặt quân thù. Vì là cuốn nhật ký - cuốn sách mà anh tự nghĩ sẽ không bao giờ có ai đọc, nên tự nó phô diễn trung thành thế giới tâm tư anh: khi phơi phới niềm vui lên đường, nhưng cũng không ít khi buồn nản, chán chường… Song tình yêu, niềm tin vẫn là nốt chủ đạo trong tâm hồn anh, chàng thanh niên Hà nội Nguyễn Văn Thạc còn dành phần lớn tâm tư của mình cho người mình yêu dấu. Hình ảnh Như Anh, người con gái anh yêu xuyên suốt cuốn nhật ký, nhiều khi người đọc có cảm tưởng, anh đang trò chuyện cùng Như Anh, viết cho Như Anh. Bên cạnh dòng “suy nghĩ” cuốn nhật ký “Mãi mãi tuổi hai mươi” cho ta thấy những sự kiện hay nói đúng hơn là hình ảnh đất nước và con người Việt Nam 1 thời khói lửa chiến tranh vừa đau thương ác liệt, vừa bình dị, vừa dữ dội, vừa yên lành. Trên mỗi đường anh đi là một miền quê và những con người được khắc họa trung thực, có nét đáng yêu, đáng quý nhưng anh cũng không ngần ngại nói lên cái xấu, cái bộn bề của một thời. Vượt lên lối ghi chép đơn giản, thông thường của một cuốn nhật kí, “Mãi mãi tuổi 20” mang tầm vóc của một tác phẩm văn chương đích thực.
Kính thưa các thầy cô giáo cùng toàn thể các thầy cô cùng các em! Trong hành trình đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, Đảng và nhân dân ta vẫn không quên đạo lý muôn đời của dân tộc mình đó là ăn quả nhớ kẻ trồng cây, uống nước nhớ nguồn. Cuốn sách “Mãi mãi tuổi hai mươi” ra mắt bạn đọc như một sự tri ân của chúng ta đối với người đã khuất. Ngoài những trang viết phơi phới lạc quan chiến thắng, ta còn gặp những trang sách thẫm đẫm nước mắt. Người lính nhiều lúc cũng hoang mang nghĩ đến cái chết, đó mới là tình cảm thật của con người. Sẽ không có bút mực nào hay nhà văn nào viết được như thế trừ người trong cuộc viết ra trong khoảnh khắc nào đó, đáp ứng tình cảm riêng tư đó là những trang máu thịt của cuộc đời. Những dòng cuối cuốn nhật kí anh viết “Kính chào hậu phương, chào gia đình và người tôi yêu. Đêm nay, tôi đi, nhất định có ngày trở về thủ đô yêu quý của lòng tôi(ngã ba Đồng Lộc ngày 03/06/1972), anh đã không được một lần đọc lại và viết tiếp những gì lớn lao mà anh đã trải qua trong cuộc đời quân ngũ như anh đã hẹn trước khi gửi cuốn nhật kí này về cho anh trai của mình. Đất nước đã độc lập nhưng anh mãi mãi không trở về. Anh đã ra đi ở tuổi 20, để mãi mãi tuổi hai mươi trở thành bất tử. Đọc lên ta có thể hình dung ra từng số phận con người và cao hơn đó là hơi thở của cả thời đại. Vì thế qua những trang nhật kí, người trong thư ta hiểu thêm phần nào quan niệm, lý tưởng, lẽ sống, sự cống hiến và hi sinh của nhiều thế hệ đã làm lên chiến thắng vang dội của dân tộc. Giữa sự im lặng của những con chữ, những trang giấy mỏng manh đã cũ kĩ ố vàng, ta bỗng nhận ra khí phách Việt Nam trong quá khứ hào hùng và cả trách nhiệm với những người đã hy sinh, cống hiến cho thời đại chúng ta đang sống.
Thời gian dành giới thiệu cuốn sách “Mãi mãi tuổi hai mươi” hôm nay xin được phép dừng lại ở đây. Các bạn hãy tìm đọc một tác phẩm hay đã đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc ta, chúng ta hãy hành động cho tuổi trẻ thế hệ hôm nay hòa cùng với niềm vui của ngày thành lập Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh 26/3. Em xin kính chúc các thầy cô mạnh khỏe, chúc các bạn học sinh chăm ngoan học giỏi. Xin chào và hen gặp lại các bạn trong giờ giới thiệu sách lần sau.
NGƯỜI THỰC HIỆN
Nguyễn Thị Liên