Chương trình công nghệ giáo dục, tiếng nói của người trong cuộc
Về những tranh luận trên mạng xã hội vừa qua, quan điểm của giáo viên cho rằng những cái đổi mới khi vận dụng vào trong quá trình dạy học, những cái nào không theo truyền thống cũ hoặc có tính chất “lạ” thì ắt sẽ được xã hội quan tâm nhiều. Nghe thông tin trên đài báo, đặc biệt là mạng xã hội luôn rộn ràng việc cải cách giáo dục Tiểu học mà cụ thể là cách đánh vần theo chương trình công nghệ giáo dục (CNGD) của giáo sư Hồ Ngọc Đại “cha đẻ” của CNGD tác giả cuốn sách dạy học sinh lớp 1 đọc chữ bằng các hình vuông, tròn, tam giác,... Dân tình đa phần hoang mang lo lắng. Sự lo lắng của các bậc phụ huynh khi con tiếp cận với cách đánh vần mới là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên tôi là một giáo viên đã dạy 3 năm chương trình công nghệ giáo dục ở trường xin đưa ra một số ý kiến cá nhân về vấn đề sau.
Trong chương trình CNGD thì chữ viết không thay đổi so với chương trình chuẩn hiện nay (chỉ khác cách ghép vần và đánh vần). Đối với học sinh lớp 1, chúng ta cũng đừng quan niệm dạy ngữ âm học là một điều gì đó lớn lao quá ..
Bài đầu tiên được học trong sách CNGD là “tiếng”. Khi phát âm chưa biết được “tiếng” đó có thành phần như thế nào. Từ phân tích “tiếng” học sinh sẽ biết “tiếng” đó phần đầu như thế nào, phần vần như thế nào, phần vần gồm những âm nào, có thanh điệu nào. Tôi nghĩ, đây là cách dạy cho học sinh cách nhận diện trực quan nhất, đơn giản nhất chứ không như một số ý kiến nói rằng, nó quá khó cho học sinh nhất là với học sinh lớp 1.
Trong chương trình công nghệ giáo dục mục tiêu cơ bản là học sinh biết đọc và nắm chắc các quy luật chính tả để có thể viết đúng chính tả ngay từ lớp 1. Ở lớp các em đã biết phân tích tiếng bằng tay được thực hành nhuần nhuyễn, được luyện đọc theo dãy, nhóm, bàn, cặp, đọc cá nhân tại lớp. Như vậy các em sẽ không cần đánh vần nữa mà đọc luôn.
Học sinh học Công nghệ giáo dục được học luật chính tả rất kỹ, gặp luật chính tả ở đâu các em sẽ được giới thiệu và học nhờ đó các em không viết sai, nắm rất chắc về cách đọc, cách viết chính tả. Học sinh đã đọc được là không bao giờ quên và rất ít khi viết sai lỗi chính tả. Vì vậy, chương trình giáo dục công nghệ hướng đến người học tự xây dựng nên các quy tắc tách âm thậm chí có những âm chưa được nhìn thấy cách viết bao giờ nhưng chỉ cần nghe được là người học có thể viết ra chữ để thể hiện âm - Chữ (Quy ước để thể hiện âm) là trẻ nhớ lâu hơn.
Cách dạy tiếng việt CNGD đòi hỏi giáo viên phải đầu tư kiến thức, phương pháp dạy học, cách thức tổ chức lớp học. Sự thay đổi ấy là điều kiện để đảm bảo thành công cho lớp học. Như vậy học sinh sẽ được hưởng lợi từ sự đổi mới của giáo viên. Tuy nhiên giáo viên trong nhà trường đánh giá rằng, việc dạy chương trình công nghệ giáo dục ở lớp 1, lên lớp 2,3 học sinh lĩnh hội kiến thức theo một quá trình công nghệ, rất bài bản, dựa trên những việc làm có thật của học sinh và các em chủ động lĩnh hội kiến thức.
Thế mạnh của tài liệu tiếng việt công nghệ này là học sinh đọc thông viết thạo nắm chắc quy tắc chính tả góp phần rèn luyện các thao tác tư duy cho học sinh, cung cấp một số kiến thức về tiếng việt, tự nhiên xã hội và con người, về văn hóa và văn học, tạo ra hứng thú cho các em, giúp các em chủ động trong tiếp thu bài học làm chủ kiến thức, không có cảm giác học mới là học. Học là phải tự nhiên như hít thở không khí hàng ngày.
Từ tiết học đạt hiệu quả cao, mang lại cho học sinh lợi ích có thực đáp ứng nhu cầu thiết thực vì sự trưởng thành và phát triển tự nhiên của chính các em, cho các em thấy:
Đi học là hạnh phúc
Mỗi ngày đến trường náo nức cả ngày vui.
Tác giả: Trần Thị Hiền